Hướng Dẫn Chọn Mua Guitar Điện Cho Người Mới Bắt Đầu

Quyết định chọn mua guitar điện cho người mới bắt đầu là bước ngoặt quan trọng nhất trên hành trình chinh phục nhạc Rock của bạn. Nó không chỉ là việc mua một nhạc cụ; đó là việc lựa chọn người bạn đồng hành, “vũ khí” sẽ cùng bạn tạo ra những âm thanh mãnh liệt.

Bạn xem thêm:

• Làm Chủ 6 Điệu Guitar Thông Dụng Nhất (Ballad, Slow Rock, Valse…)
• 5 Sai Lầm Khiến Bạn Chuyển Hợp Âm Chậm
• Lộ Trình Tự Học Guitar Đệm Hát Tại Nhà Hiệu Quả: Kế Hoạch 30 Ngày Chi Tiết

Nhưng đối với người mới, thế giới guitar điện giống như một mê cung.

Có khi nào bạn đứng hàng giờ trong cửa hàng nhạc cụ, nhìn chằm chằm vào hàng chục cây đàn với đủ hình dáng (Stratocaster, Les Paul, Telecaster…) và hoàn toàn bối rối? Bạn lên mạng tìm kiếm và bị ngập trong các thuật ngữ chuyên môn: “Pickup Humbucker là gì?”, “Single Coil là sao?”, “Tôi có cần mua Amplifier ngay không?”, “Phơ (Effect Pedal) là cái quái gì vậy?”.

Tôi hiểu cảm giác choáng ngợp đó.

Nhiều người vì quá phức tạp mà chọn đại một cây đàn rẻ tiền, hoặc tệ hơn, bỏ cuộc ngay từ khi chưa bắt đầu. Họ không biết rằng việc chọn sai thiết bị có thể giết chết động lực luyện tập nhanh hơn bất cứ điều gì. Một cây đàn khó bấm, action cao, hay một bộ Amplifier cho ra âm thanh tệ hại sẽ khiến bạn nghĩ rằng mình không có năng khiếu.

Sự thật là: Bạn chỉ chưa biết cách chọn đúng mà thôi.

Bài viết này là cẩm nang toàn diện nhất giúp bạn giải mã mọi bí ẩn về việc chọn mua và setup guitar điện lần đầu tiên. Tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước, từ việc xác định ngân sách, hiểu rõ các bộ phận của đàn, chọn Amplifier phù hợp, đến cách setup âm thanh chuẩn Rock/Metal.

Hãy sẵn sàng để tìm ra người bạn đồng hành hoàn hảo của mình!

1. Tại Sao Việc Chọn Mua Guitar Điện Lại Phức Tạp Đến Vậy?

Không giống như guitar acoustic (chỉ cần mua đàn là chơi được), guitar điện đòi hỏi một hệ sinh thái các thiết bị để hoạt động. Đây là lý do chính khiến người mới bối rối.

Sai Lầm 1: Chỉ Tập Trung Vào Cây Đàn

Người mới thường dồn toàn bộ ngân sách vào cây đàn mà quên mất Amplifier (Amp). Đây là một sai lầm nghiêm trọng.

Sự thật: Amplifier quyết định ít nhất 50% âm thanh (Tone) của bạn. Một cây đàn tầm trung đi với một chiếc Amp tốt sẽ cho ra âm thanh hay hơn nhiều so với một cây đàn đắt tiền đi với một chiếc Amp kém chất lượng.

Sai Lầm 2: Bị Ám Ảnh Bởi Thương Hiệu và Hình Dáng

“Mình thích Metallica nên phải mua đàn dáng Explorer giống James Hetfield!” Nghe quen không?

Mặc dù hình dáng và thương hiệu có ảnh hưởng, nhưng chúng không phải là yếu tố quyết định tất cả. Người mới bắt đầu nên ưu tiên sự thoải mái khi chơi (Playability) và chất lượng phần cứng hơn là vẻ bề ngoài hầm hố.

Sai Lầm 3: Không Hiểu Về Pickup

Pickup là trái tim của guitar điện. Nó chuyển đổi rung động của dây đàn thành tín hiệu điện. Người mới thường không phân biệt được sự khác nhau giữa các loại Pickup (Single Coil vs Humbucker), dẫn đến việc chọn sai loại đàn cho dòng nhạc mình muốn chơi (ví dụ: dùng Single Coil để chơi Heavy Metal).

Sai Lầm 4: Mua Quá Nhiều Phơ (Effect Pedals) Ngay Từ Đầu

Khi thấy các guitarist chuyên nghiệp có một dàn Pedalboard hoành tráng, bạn cũng muốn có ngay. Nhưng việc này chỉ làm bạn tốn kém và mất tập trung vào việc luyện tập kỹ thuật nền tảng.

2. 3 Nguyên Tắc Vàng Khi Chọn Mua Thiết Bị Đầu Tiên

Để đưa ra quyết định sáng suốt, hãy bám sát 3 nguyên tắc sau:

Nguyên Tắc 1: Phân Bổ Ngân Sách Hợp Lý

Xác định tổng ngân sách của bạn (ví dụ: 5 triệu, 10 triệu, hay 20 triệu). Sau đó, phân bổ nó theo tỷ lệ gợi ý:

• 40-50%: Guitar Điện
• 30-40%: Amplifier (hoặc Audio Interface/Phần mềm giả lập)
• 10-20%: Phụ kiện cần thiết (Dây jack, Pick, Tuner, Bao đàn)

Ví dụ: Ngân sách 10 triệu → Đàn khoảng 4-5 triệu, Amp khoảng 3-4 triệu, Phụ kiện 1-2 triệu.

Nguyên Tắc 2: Ưu Tiên Sự Thoải Mái và Chất Lượng Phần Cứng

Đừng mua online nếu đây là cây đàn đầu tiên của bạn. Hãy ra cửa hàng và cầm thử. Cây đàn phải khiến bạn cảm thấy thoải mái:

• Cần đàn (Neck): Vừa vặn với khổ tay của bạn.
• Action (Khoảng cách giữa dây và phím): Không quá cao (gây đau tay) hoặc quá thấp (gây rè tiếng – fret buzz).
• Khóa đàn (Tuning Machines) và Ngựa đàn (Bridge): Chắc chắn, giữ dây tốt.

Nguyên Tắc 3: Chọn Đúng Loại Pickup Cho Dòng Nhạc Mục Tiêu

Nếu bạn đã xác định rõ mình muốn chơi Rock và Metal, lựa chọn của bạn sẽ khác với người muốn chơi Blues hay Jazz.

3. Chọn Mua Guitar Điện Hoàn Hảo

Bây giờ, chúng ta sẽ đi sâu vào từng bước cụ thể để chọn cây đàn đầu tiên của bạn.

Bước 1: Giải Mã Cấu Tạo Guitar Điện – Bạn Cần Biết Gì?

A. Các Dáng Đàn Phổ Biến (Body Shapes):

• Stratocaster (Strat): Huyền thoại của Fender. Thiết kế linh hoạt, thoải mái. Phù hợp với Blues, Pop, Funk, Classic Rock. (VD: Jimi Hendrix, Eric Clapton).
• Telecaster (Tele): Cũng của Fender. Âm thanh sáng, “twangy”. Phù hợp Country, Blues, Indie Rock.
• Les Paul (LP): Huyền thoại của Gibson (và Epiphone). Thân đàn dày, nặng hơn. Âm thanh ấm, dày, uy lực. Phù hợp Hard Rock, Blues Rock, Metal. (VD: Slash của Guns N’ Roses).
• SG: Cũng của Gibson/Epiphone. Mỏng hơn LP, nhẹ hơn. Âm thanh mạnh mẽ. Phù hợp Hard Rock, Classic Metal. (VD: Angus Young của AC/DC).
• Superstrat (Dáng Soloist/Dinky): Phát triển từ Strat nhưng cần đàn mỏng hơn, Pickup mạnh hơn. Phù hợp Shredding, Modern Metal, Progressive. (Thương hiệu: Ibanez, Jackson, ESP/LTD).

Lời khuyên cho người mới chơi Rock/Metal: Les Paul, SG hoặc Superstrat thường là lựa chọn khởi đầu tốt nhờ âm thanh mạnh mẽ và dễ chơi.

B. Pickup – Trái Tim Của Âm Thanh:

Đây là phần quan trọng nhất.

• Single Coil (Pickup đơn): Âm thanh sáng, trong trẻo, sắc nét. Tuy nhiên, dễ bị nhiễu (hum/noise) khi chơi với nhiều Distortion (tiếng rè). → Phù hợp: Blues, Funk, Pop, Classic Rock (ít Distortion). Thường thấy trên Fender Strat/Tele.
• Humbucker (Pickup kép): Được thiết kế để loại bỏ tiếng nhiễu (hum-bucking). Âm thanh dày, ấm, mạnh mẽ, uy lực hơn Single Coil. Bắt Distortion rất tốt. → Phù hợp: Hard Rock, Heavy Metal, Thrash Metal, Jazz. Thường thấy trên Gibson/Epiphone Les Paul, SG và các dòng Superstrat.

Lời khuyên cho người mới chơi Rock/Metal: Chắc chắn chọn đàn có ít nhất một Pickup Humbucker ở vị trí ngựa đàn (Bridge). Đây là vị trí bạn sẽ dùng nhiều nhất khi chơi Riff và Solo.

C. Ngựa Đàn (Bridge): Cố Định vs Nhún (Tremolo):

• Ngựa Cố Định (Fixed Bridge/Hardtail): Đơn giản, ổn định, giữ dây cực tốt, dễ thay dây.
• Ngựa Nhún (Tremolo/Vibrato): Cho phép bạn tạo hiệu ứng rung dây bằng cần nhún. Tuy nhiên, phức tạp hơn, khó giữ dây hơn (đặc biệt là loại Floyd Rose).

Lời khuyên cho người mới: Ưu tiên Ngựa Cố Định. Nó giúp bạn tập trung vào kỹ thuật tay trái và tay phải mà không phải lo lắng về việc đàn liên tục bị sai dây.

Bước 2: Gợi Ý Các Thương Hiệu và Model Tốt Nhất Cho Người Mới 

Dưới đây là một số lựa chọn tuyệt vời trong phân khúc giá rẻ đến tầm trung (dưới 10 triệu):

• Squier (by Fender): Dòng Affinity hoặc Classic Vibe.
• Epiphone (by Gibson): Dòng Les Paul Studio E1 hoặc SG Special VE. (Lựa chọn tuyệt vời cho Classic Rock/Hard Rock).
• Ibanez (Dòng GIO): GRG hoặc GRX series. (Phù hợp Modern Rock/Metal).
• Jackson (Dòng JS): JS Series Dinky. (Phù hợp Heavy Metal).
• Yamaha (Pacifica): Dòng 112V. Cực kỳ linh hoạt, chất lượng phần cứng rất tốt.

Mẹo chuyên nghiệp: Đôi khi mua đàn cũ (second-hand) từ các thương hiệu uy tín sẽ cho bạn chất lượng tốt hơn nhiều so với mua đàn mới cùng tầm giá.

Bước 3: Chọn Amplifier (Amp) và Các Giải Pháp Âm Thanh

Sau khi chọn được đàn, bạn cần thứ gì đó để khuếch đại âm thanh. Có 3 lựa chọn chính:

A. Practice Amp (Amp Tập):

Lựa chọn truyền thống và đơn giản nhất. Một chiếc Amp nhỏ gọn (10W – 30W).

• Ưu điểm: Cắm vào là chơi (Plug-and-play), dễ sử dụng.
• Gợi ý: Fender Champion 20, Marshall MG15GR, Blackstar ID:Core 10 V3, Boss Katana Mini.

B. Giải Pháp Số Trên Máy Tính (Audio Interface + Plugins):

Xu hướng hiện đại, đặc biệt nếu bạn cần sự yên tĩnh.

• Ưu điểm: Cực kỳ linh hoạt, chất lượng âm thanh chuyên nghiệp, dễ dàng thu âm, hoàn hảo khi dùng tai nghe.
• Nhược điểm: Phức tạp hơn để setup ban đầu, yêu cầu máy tính.

C. Multi-Effects Processor (Phơ Bàn):

Thiết bị “tất cả trong một” giả lập nhiều loại Amp và Effect.

• Ưu điểm: Gọn nhẹ, linh hoạt.
• Gợi ý: Zoom G1 Four, Mooer GE150, NUX MG-300.

Lời khuyên cho người mới: Nếu bạn ưu tiên sự đơn giản, hãy chọn Practice Amp (như Boss Katana Mini). Nếu bạn rành công nghệ và muốn âm thanh tốt nhất, hãy đầu tư vào Audio Interface + Plugins.

Bước 4: Các Phụ Kiện Không Thể Thiếu

• Dây Jack (Cable): Đầu tư loại tốt một chút để tránh nhiễu và hỏng vặt.
• Pick (Phím gảy): Mua nhiều loại độ dày khác nhau (từ 0.7mm đến 1.5mm) để thử.
• Tuner (Máy lên dây): Loại kẹp đầu cần đàn (Clip-on Tuner) rất tiện lợi.
• Bao đàn (Gig Bag) và Dây đeo (Strap).

4. Hướng Dẫn Setup Âm Thanh Chuẩn Rock/Metal Đầu Tiên

Bạn đã có đàn và Amp. Giờ làm sao để tạo ra tiếng Distortion mạnh mẽ nhưng vẫn rõ nét?

Bước 1: Hiểu Các Nút Điều Khiển Chính

• Gain (hoặc Drive): Điều chỉnh mức độ “méo” (Distortion). Càng tăng Gain, tiếng càng rè và nặng.
• Volume: Âm lượng.
• EQ (Equalization):
  • Bass: Điều chỉnh âm trầm.
  • Middle (Mid): Điều chỉnh âm trung (độ rõ nét).
  • Treble: Điều chỉnh âm cao (độ sắc bén).

Bước 2: Quy Trình Setup Tiếng Distortion (Rhythm Tone)

1. Chọn Pickup: Trên đàn guitar, gạt công tắc về vị trí Bridge (Ngựa đàn). Mở Volume trên đàn lên tối đa (10).
2. Chọn Kênh: Trên Amp, chọn kênh Distortion (hoặc Overdrive/Lead).
3. Setup EQ (Điểm Khởi Đầu Vàng): Đặt tất cả các nút Bass, Mid, Treble ở vị trí 12 giờ (50%).
4. Điều Chỉnh Gain: Đặt Gain ở mức khoảng 50-70%.
5. Tinh Chỉnh EQ:
   • Để tiếng dày hơn: Tăng Bass (nhưng đừng quá nhiều kẻo bị ù).
   • Để tiếng rõ nét hơn: Tăng Mid. (Âm Mid rất quan trọng trong Rock/Metal).
   • Để tiếng sắc bén hơn: Tăng Treble (cẩn thận đừng để bị chói tai).

Bước 3: Hiểu Về Các Hiệu Ứng Cơ Bản (FX)

• Reverb (Vang): Tạo cảm giác không gian. Nên để ở mức thấp khi tập Rhythm.
• Delay (Lặp lại): Thường dùng khi Solo.

Lời khuyên: Khi mới tập kỹ thuật nền tảng, hãy tắt hết các hiệu ứng này. Điều này giúp bạn nghe rõ lỗi sai của mình.

5. Công Cụ và Tài Nguyên Hữu Ích

• YouTube Channels: MusicRadar, Andertons Music Co, Sweetwater (để xem review thiết bị).
• Phần mềm/App: GuitarTuna (lên dây), Ultimate Guitar (tìm TAB/Hợp âm).
• Diễn đàn/Cộng đồng: Các group Facebook về Guitar Việt Nam.

6. Hạn Chế Của Việc Tự Mày Mò Setup và Giải Pháp Toàn Diện

Việc chọn mua và setup thiết bị chỉ là bước khởi đầu. Mặc dù bài viết này đã cung cấp cho bạn một nền tảng vững chắc, nhưng vẫn có những hạn chế khi tự mày mò:

• Không được hướng dẫn trực quan: Đọc về cách chỉnh Gain hay EQ sẽ không hiệu quả bằng việc xem video hướng dẫn và nghe sự khác biệt ngay lập tức.
• Thiếu người định hướng cụ thể: Bạn có thể vẫn phân vân giữa các lựa chọn thiết bị phù hợp nhất với dòng nhạc cụ thể bạn muốn chơi.

Để thực sự làm chủ cây đàn và hệ thống âm thanh của mình, bạn cần một lộ trình bài bản không chỉ dạy bạn cách chơi, mà còn dạy bạn cách hiểu về nhạc cụ.

Đây là lúc khóa học “Guitar Điện Căn Bản [CẤP 1] Nhập Môn“ của giảng viên Cụ Minh Rock trên Unica trở nên vô giá.

Trong Module 1 (Các khái niệm cơ bản) của khóa học, giảng viên dành hẳn 26 bài giảng chi tiết để giải thích mọi thứ bạn cần biết:

• Bài 001-003: Cấu trúc Guitar điện, Cách chọn Pickup, Phân biệt các dáng đàn (Strat, Les Paul, Soloist) và cách dùng cụ thể.
• Bài 007A-D: Hướng dẫn trực quan cách phân biệt tiếng Clean/Distortion, cách chỉnh Tone, EQ, sử dụng các hiệu ứng FX và cách xử lý Noise (nhiễu).

Việc nắm vững kiến thức này ngay từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian, tiền bạc. Nó là nền tảng hoàn hảo trước khi bạn bắt đầu hành trình học guitar điện cơ bản của mình.

7. Kết Luận

Chọn mua và setup guitar điện lần đầu tiên là một trải nghiệm thú vị nhưng cũng đầy thử thách. Hãy nhớ rằng cây đàn tốt nhất là cây đàn khiến bạn muốn cầm lên và luyện tập mỗi ngày.

Hãy dành thời gian nghiên cứu, phân bổ ngân sách hợp lý (đừng quên Amplifier!), ưu tiên sự thoải mái, và quan trọng nhất là chọn đúng loại Pickup (Humbucker cho Rock/Metal). Chúc bạn sớm tìm được người bạn đồng hành ưng ý!